W 2019 roku sejm uchwalił ustawę, dzięki której zatory płatnicze mają zostać ograniczone. Jedną z głównych zmian jest skrócenie terminów zapłaty. Wyjaśniamy krok po kroku, co jeszcze zmieni się od 1 stycznia 2020 roku.
Co to są zatory płatnicze?
Zatory płatnicze to wszelkie opóźnienia w zapłatach wybranym kontrahentom. To skutki nagromadzenia się zadłużeń i przenoszenia obciążenia płatniczego na powiązanych ze sobą kontrahentów.
Sejm uchwalił w 2019 roku ustawę, której zadaniem będzie ograniczenie pojawiania się zatorów.
Uchwalona przez sejm ustawa była autorstwa Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii i zmieniła aż 12 ustaw. Z opublikowanych w 2019 roku danych wynika również, że prawie połowa firm w Polsce nie otrzymuje pieniędzy w terminie, zaś suma zatorów płatniczych może opiewać na 30 miliardów złotych.
Zobacz także: Dlaczego kontrahent nie opłacił faktur? Oto przyczyny i rozwiązanie
Ponadto, uchwalona ustawa ma zdyscyplinować duże przedsiębiorstwa. To one, będąc w uprzywilejowanych pozycjach często wykorzystują możliwość narzucania wydłużonych terminów zapłaty lub też niepłacenia w wyznaczonym czasie mniejszym kontrahentom.
Zatory płatnicze w 2020 roku
Nowa ustawa zakłada od 1 stycznia 2020 roku wprowadzenie kilku istotnych zmian w prawie, co ma ograniczyć powstawanie zatorów płatniczych. Jedną z najważniejszych modyfikacji jest skrócenie czasu do 60 dni na zapłatę dla firm większych w relacjach z mniejszymi (transakcje asymetryczne). Ponadto, zostanie skrócona do maksymalnie 30 dni od dnia doręczenia faktury – zapłata w relacji, której dłużnikiem jest podmiot publiczny. Kolejnym istotnym rozwiązaniem jest przeniesienie nacisku na dłużnika, który w relacji „średnia firma – średnia firma” będzie musiał udowodnić, że termin zapłaty nie był rażąco nieuczciwy.
Zdyscyplinowanie wielkich przedsiębiorstw
Od 2020 roku, jeśli termin zapłaty będzie przekraczał 120 dni, wtedy wierzyciel będzie mógł odstąpić lub wypowiedzieć umowę. Istotną zmianą jest również wprowadzenie corocznego raportowania przez największe przedsiębiorstwa (dochód przekraczający 50 mln euro) sprawozdań o stosowanych terminach zapłaty bezpośrednio ministrowi ds. gospodarki. Jakby tego było mało, wspomniane sprawozdania mają być dostępne publicznie. Pierwsze raporty z tego typu działań pojawią się jednak dopiero w 2021 roku.
Zobacz także: Jak odzyskać pieniądze od dłużnika?
Zatory płatnicze w 2020 roku mają zostać ograniczone również za pomocą nakładania kar pieniężnych przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów po ocenie sytuacji przez prezesa UOKK z urzędu lub na wniosek. Kara pieniężna nie będzie na pewno nakładana na dłużników, którzy zalegają ze spłatą zobowiązania, ponieważ oni również oczekują na wpłatę od własnych kontrahentów, spóźniających się z zapłatą.
Podniesie stawek odsetkowych i nowe ulgi
Następną zmianą jest podniesienie stawek odsetkowych za opóźnienia w transakcjach handlowych z 9,5% do 11,5%, a także utworzenia prawa do ulgi na złe długi w PIT i CIT dla firm, które nie otrzymują zapłaty w wyznaczonym terminie.
Zróżnicowanie progów rekompensat
Zatory płatnicze mają być ograniczane także za pomocą bardziej zróżnicowanych rekompensat za poniesione koszty związane z odzyskiwaniem należności. W tej chwili jest to kwota 40 euro. Od 1 stycznia 2020 roku pojawią się trzy różne progi, tak więc będzie to kwota:
- 40 euro w chwili, gdy świadczenie pieniężne nie przekracza 5000 zł,
- 70 euro w chwili, gdy świadczenie pieniężne mieści się w przedziale od 5000 do 50 tysięcy złotych,
- 100 euro w chwili, gdy świadczenie pieniężne jest równe lub przekracza 50 tysięcy złotych.
Ze źródła wynika również, iż stworzono mechanizm zapobiegający nadużywania prawa do pobierania wyżej wspomnianych kwot. Warto także nadmienić, że nieuzasadnione wydłużenie terminów zapłaty, a tym samym generowanie zatorów płatniczych stanie się czynem nieuczciwej konkurencji.
Zobacz także: Kiedy dłużnik może zostać obciążony kwotą 40 euro?
Jak widać z powyższej treści, sejm przyjął ustawę, która wieloaspektowo podchodzi do nieterminowych płatności przez kontrahentów. Być może w pewnym stopniu zlikwiduje i ograniczy ona zatory płatnicze w 2020 roku, aczkolwiek na pewno nie zajmie się omawianym tematem w pełni. Może się okazać, że nadal w wielu przypadkach w celu skutecznego odzyskania pieniędzy będzie potrzebna fachowa pomoc specjalistów od zarządzania wierzytelnościami.
Ten artykuł zapewnia informacje edukacyjne i nie ma na celu udzielania porad prawnych, finansowych lub podatkowych.